Starożytne tajemnice pogłębiają się po odkryciu szczątków Denisovan w tybetańskiej jaskini.

Wejście do jaskini krasowej Baishiya. Źródło: grupa Dongju Zhanga (Uniwersytet Lanzhou)

Badania ujawniają, że Denisowianie, starożytny gatunek człowieka, zamieszkiwali tybetańską jaskinię krasową Baishiya przez ponad 160 000 lat, przystosowując się do surowego klimatu i wykorzystując różnorodne zasoby zwierzęce. Nowo odkryte skamieliny i nowatorska analiza fragmentów kości podkreślają ich strategie przetrwania w epokach lodowcowych i okresach międzylodowcowych.

Według nowego badania opublikowanego w czasopiśmie Nature, szczątki kości odkryte w tybetańskiej jaskini na wysokości 3280 metrów sugerują, że starożytna grupa ludzi żyła tam przez wiele tysiącleci.

Denisowianie to wymarły gatunek starożytnego człowieka, który żył w tym samym czasie i w tych samych miejscach co neandertalczycy i Homo sapiens. Archeolodzy odkryli tylko garstkę szczątków Denisowian. Niewiele wiadomo o tej grupie, w tym o tym, kiedy wyginęła, ale istnieją dowody sugerujące, że krzyżowała się zarówno z neandertalczykami, jak i Homo sapiens.

Zespół badawczy kierowany przez Uniwersytet Lanzhou w Chinach, Uniwersytet Kopenhaski w Danii, Instytut Badań Wyżyny Tybetańskiej, CAS w Chinach, z udziałem Uniwersytetu w Reading, zbadał ponad 2500 kości z jaskini krasowej Baishiya na wysokogórskim Wyżynie Tybetańskiej, jednym z dwóch miejsc, w których żyli denisowianie.

Fragment żebra denisowianina. Źródło: grupa Dongju Zhanga (Uniwersytet Lanzhou)

Ich nowa analiza, opublikowana w czasopiśmie Nature, zidentyfikowała nową skamielinę denisowianina i rzuciła światło na zdolność gatunku do przetrwania w zmiennych warunkach klimatycznych — w tym w epoce lodowcowej — na Wyżynie Tybetańskiej od około 200 000 do 40 000 lat temu.

Dr Geoff Smith, zooarcheolog z University of Reading, jest współautorem badania. Powiedział: „Udało nam się ustalić, że Denisowianie polowali, zabijali i zjadali wiele gatunków zwierząt. Nasze badanie ujawnia nowe informacje na temat zachowania i adaptacji Denisowian zarówno do warunków wysokogórskich, jak i do zmieniającego się klimatu. Dopiero zaczynamy rozumieć zachowanie tego niezwykłego gatunku ludzkiego”.

Pozostałości kostne z jaskini Baishya Karst zostały rozbite na liczne fragmenty, co uniemożliwiło identyfikację. Zespół zastosował nowatorską metodę naukową, która wykorzystuje różnice w kolagenie kostnym między zwierzętami, aby określić, z którego gatunku pochodzą szczątki kostne.

Dr Huan Xia z Lanzhou University powiedział: „Zooarcheologia przez spektrometrię mas (ZooMS) pozwala nam wydobywać cenne informacje z często pomijanych fragmentów kostnych, zapewniając głębszy wgląd w działalność człowieka”.

Zespół badawczy ustalił, że większość kości pochodziła od niebieskich owiec, znanych jako bharal, a także dzikich jaków, koniowatych, wymarłego nosorożca włochatego i hieny cętkowanej. Naukowcy zidentyfikowali również fragmenty kości małych ssaków, takich jak świstaki i ptaki.

Dr Jian Wang z Uniwersytetu Lanzhou powiedział: „Obecne dowody wskazują, że to denisowianie, a nie inne grupy ludzkie, zajmowali jaskinię i efektywnie wykorzystywali wszystkie dostępne im zasoby zwierzęce przez cały okres ich zamieszkiwania”.

Szczegółowa analiza powierzchni pofragmentowanych kości pokazuje, że denisowianie usuwali mięso i szpik kostny z kości, ale wskazują również, że ludzie używali ich jako surowca do produkcji narzędzi.

Naukowcy zidentyfikowali również jedną kość żebrową jako należącą do nowego osobnika denisowianina. Warstwa, w której znaleziono żebro, została datowana na okres od 48 000 do 32 000 lat temu, co sugeruje, że ten osobnik z plemienia denisowian żył w czasach, gdy współcześni ludzie rozprzestrzeniali się po kontynencie euroazjatyckim. Wyniki wskazują, że denisowianie przeżyli dwa zimne okresy, ale także cieplejszy okres interglacjalny między środkowym a późnym plejstocenem.

Dr Frido Welker z Uniwersytetu Kopenhaskiego powiedział: „Łącznie dowody kopalne i molekularne wskazują, że Kotlina Ganjia, w której znajduje się Jaskinia Krasowa Baishiya, zapewniała stosunkowo stabilne środowisko dla denisowian, pomimo dużej wysokości.

„Teraz pojawia się pytanie, kiedy i dlaczego ci denisowianie na Wyżynie Tybetańskiej wyginęli”.