Niektóre kijanki nie robią kupki przez tygodnie. To utrzymuje czystość ich oczek wodnych.

Niektóre kijanki nie wydalają kału przez pierwsze tygodnie swojego życia. Przynajmniej tak jest w przypadku drzewnych żab Eiffingera (Kurixalus eiffingeri), jak donoszą naukowcy 22 września w czasopiśmie Ecology.

Drzewne żaby Eiffingera to małe żaby, które żyją na Tajwanie oraz na dwóch japońskich wyspach: Ishigaki and Iriomote. Te amfibie zamieszkujące drzewa składają jaja w małych kałużach, które często znajdują się w łodygach roślin, dziuplach drzew i kikutach bambusa.

Po wykluciu kijanki spędzają swoje wczesne życie w tych kałużach. Jednak w tak małych zbiornikach wody nie ma zbyt wiele, aby rozwodnić amoniak — toksyczny związek chemiczny, który zwierzęta wydalają podczas oddawania moczu lub kału.

Bun Ito i Yasukazu Okada, biolodzy z Uniwersytetu w Nagoyi w Japonii, odkryli teraz sekretną strategię higieny kijanek — samodzielną zaparcie. Kijanki przechowują swoje odchody w kieszonkach jelitowych aż do momentu, gdy zaczną przekształcać się w pełnokrwiste żaby.

Ito i Okada hodowali kijanki czterech różnych gatunków żab w prowizorycznych żłobkach. Gdy eksperyment się rozpoczął, przenieśli kijanki do mniejszych kołys, plastikowych pojemników z nieco ponad łyżką wody. Zespół zmierzył i porównał, jak dużo amoniaku wydalał każdy gatunek. Zmierzono także ilość amoniaku, jaką każdy gatunek przechowywał w swoich jelitach.

Kijanki drzewnej żaby Eiffingera wydalały średnio mniej niż połowę amoniaku w porównaniu z gatunkiem, który wydalał najwięcej. I w porównaniu z dwoma innymi gatunkami, kijanki przechowywały więcej amoniaku w swoich jelitach. Naukowcy zauważyli, że w przeciwieństwie do drzewnych żab Eiffingera, inne gatunki zazwyczaj składają jaja w otwartych stawach, gdzie amoniak łatwo się rozrzedza.

„To zachowanie prawdopodobnie służy zapobieganiu zanieczyszczenia małych zbiorników wodnych,” mówi Ito. Trochę amoniaku nadal przedostało się do wody żab drzewnych, prawdopodobnie poprzez ich mocz.

Okazało się, że kijanki drzewnej żaby Eiffingera mają jeszcze jedną supermoc: Eksperymenty wykazały, że mogą przeżyć w wyższych stężeniach amoniaku niż jeden z innych gatunków obecnych w badaniu, Dryophytes japonicus, bardziej znanego jako japońska żaba drzewna. Ito zauważa, że mimo pozornie sprzecznej z tego, co można by się spodziewać, okresu bez wydalania kału, czasami kijanki dzielą swoje kojce z innymi zwierzętami, takimi jak larwy komarów, które również wydalają amoniak.

„Hipotezujemy, że kijanki rozwinęły tolerancję na amoniak jako podwójny mechanizm obronny,” mówi Ito, „zarówno przeciwko amoniakowi produkowanemu przez inne organizmy, jak i amoniakowi generowanemu przez siebie same.”