Rower wytrwałość świadek jednego marsjańskiego diabła pyłowego zjada innego

3 kwietnia 2025

Ten artykuł został przejrzany zgodnie z procesem redakcyjnym i politykami Science X. Redaktorzy zwrócili uwagę na następujące cechy, dbając jednocześnie o wiarygodność treści:

sprawdzane pod kątem faktów

zaufane źródło

skorygowane

przez NASA

Sześciokołowy odkrywca niedawno uchwycił kilka mini-tornad na czerwonej planecie kręcących się na obrzeżach krateru Jezero.

W krótkim filmie wykonanym z obrazów zarejestrowanych przez kamerę nawigacyjną na pokładzie łazika Perseverance Mars NASA można zobaczyć, jak marsjański diabeł pyłowy pożera mniejszego.

Te wirujące, czasem wznoszące się kolumny powietrza i pyłu są powszechne na Marsie. Zniszczenie mniejszego diabła pyłowego zostało uchwycone podczas eksperymentu obrazowania przeprowadzonego przez zespół naukowy Perseverance, aby lepiej zrozumieć siły panujące w atmosferze marsjańskiej.

Kiedy łazik zrobił zdjęcia z odległości około 1 kilometra, większy diabeł pyłowy miał około 65 metrów szerokości, podczas gdy mniejszy, idący za nim diabeł pyłowy miał około 5 metrów szerokości.

W tle, na lewo i w centrum, można również zobaczyć jeszcze dwa inne diabły pyłowe. Perseverance zarejestrował tę scenę 25 stycznia podczas eksploracji zachodniego brzegu krateru Jezero na Marsie, w miejscu zwanym „Witch Hazel Hill”.

„Wirujące wiry - zwane diablami pyłowymi - mogą być dość podstępne” - powiedział Mark Lemmon, naukowiec z Perseverance w Space Science Institute w Boulder, Kolorado. „Te mini-tornada błąkają się po powierzchni Marsa, zbierając pył w miarę poruszania się i zmniejszając widoczność w ich bezpośredniej okolicy. Jeśli dwa diabły pyłowe napotkają się nawzajem, mogą się wzajemnie zniszczyć lub połączyć, przy czym silniejszy pożera słabszego”.

Diabły pyłowe powstają z podnoszących się i wirujących kolumn ciepłego powietrza. Powietrze blisko powierzchni planety nagrzewa się w kontakcie z cieplejszym gruntem i wznosi się przez gęstsze, chłodniejsze powietrze powyżej. Kiedy inne powietrze przemieszcza się wzdłuż powierzchni, aby zająć miejsce podnoszącego się cieplejszego powietrza, zaczyna się wirować. Kiedy nadchodzące powietrze wznosi się do kolumny, nabiera prędkości, podobnie jak wirujący łyżwiarz zwiększa prędkość zbliżając ręce do ciała. Pędzące powietrze unosi także pył, a diabeł pyłowy powstaje.

„Diabły pyłowe odgrywają istotną rolę w wzorcach pogody na Marsie” - powiedziała Katie Stack Morgan, naukowiec projektu łazika Perseverance w Jet Propulsion Laboratory NASA w południowej Kalifornii. „Badanie diabłów pyłowych jest ważne, ponieważ te zjawiska wskazują na warunki atmosferyczne, takie jak kierunki i szybkości dominującego wiatru, i są odpowiedzialne za około połowę pyłu w atmosferze marsjańskiej”.

Odkąd wylądował w 2021 roku, Perseverance wielokrotnie fotografował wiry, w tym 27 września 2021 roku, kiedy roj diabłów pyłowych tańczył po dnie krateru Jezero, a łazik użył mikrofonu SuperCam, aby zarejestrować pierwsze dźwięki marsjańskiego diabła pyłowego.

Orbitery Viking NASA w latach 70. XX wieku były pierwszymi statkami kosmicznymi, które sfotografowały diabły pyłowe na Marsie. Dwa dziesięciolecia później misja Pathfinder agencji jako pierwsza zarejestrowała jedno z powierzchni i nawet wykryła diabła pyłowego przechodzącego nad lądownikiem. Bliźniacze łaziki Spirit i Opportunity udało się uchwycić swoją sprawiedliwą część pylnych wirów. Curiosity, który eksploruje lokalizację o nazwie Mount Sharp w Gale Crater na drugiej stronie czerwonej planety, widzi je również.

Uchwycenie obrazu lub filmu diabła pyłowego za pomocą statku kosmicznego wymaga pewnej dawki szczęścia. Naukowcy nie mogą przewidzieć, kiedy się pojawią, dlatego Perseverance rutynowo monitoruje wszystkie kierunki w poszukiwaniu nich. Gdy naukowcy zauważą, że pojawiają się one częściej o określonej porze dnia lub zbliżają się z określonego kierunku, wykorzystują tę informację, aby skupić swoje badania i spróbować uchwycić dodatkowe wiry.

„Jeśli żal ci małego diabła w naszym ostatnim filmie, może cię pocieszyć, że większe przestępstwo najprawdopodobniej spotkało go w kilka minut później” - powiedział Lemmon. „Diabły pyłowe na Marsie trwają tylko około 10 minut”.

Udostępnione przez NASA