Je hersenen bedraden zichzelf om overeen te komen met je moedertaal.

De taal die we leren als kind lijkt een blijvende, biologische stempel op onze hersenen te drukken. Duitse en Arabische moedertaalsprekers hebben verschillende verbindingsterktes in specifieke delen van het taalcircuit van de hersenen, rapporteren onderzoekers op 19 februari in NeuroImage, wat erop wijst dat de cognitieve eisen van onze moedertalen fysiek vorm geven aan de hersenen. Het nieuwe onderzoek, gebaseerd op bijna 100 hersenscans, is een van de eerste waarin wetenschappers deze soorten structurele bedrading verschillen hebben geïdentificeerd in een grote groep van eentalige volwassenen.

Koppen en samenvattingen van de laatste artikelen van Science News, geleverd in uw e-mailinbox elke donderdag.

Bedankt voor uw aanmelding!

Er was een probleem met uw aanmelding.

"De specifieke moeilijkheden [van elke taal] laten verschillende sporen in de hersenen achter," zegt neuroloog Alfred Anwander van het Max Planck Instituut voor Menselijke Cognitieve en Hersenwetenschappen in Leipzig, Duitsland. "Dus we zijn niet hetzelfde als we één taal leren spreken, of als we een andere taal leren."

Elke menselijke taal drukt zichzelf uit met behulp van een andere reeks trucjes. Sommigen gebruiken rijke systemen van achtervoegsels en voorvoegsels om enorme, dichte woorden te bouwen. Anderen veranderen hoe woorden klinken of hoe ze binnen zinnen worden gerangschikt om betekenis te creëren. Onze hersenen verwerken deze trucs in een constellatie van hersenregio's die verbonden zijn door witte materie. Dit weefsel routeert lange, kabelachtige zenuwcellen van het ene deel van de hersenen naar het andere en versnelt de communicatie tussen hen. Het bedraden van hersengebieden op deze manier maakt deel uit van hoe we leren: hoe vaker we een verbinding gebruiken, hoe robuuster het wordt.

Verschillende delen van het taalcircuit van de hersenen hebben verschillende taken. Maar terwijl de grootschalige structuur van dit circuit universeel is, heeft elke taal "zijn eigen moeilijkheden", die kunnen resulteren in verschillende netwerken van witte materie, zegt Anwander.

Hij en zijn team rekruteerden 94 gezonde vrijwilligers die een van de twee niet-verwante moedertalen spraken - Duits of Levantijns Arabisch - voor structurele MRI-hersenscans. De Arabische sprekers waren kort geleden in Duitsland aangekomen als vluchtelingen en spraken nog geen Duits. Uit de scans bleek dat de Arabische sprekers sterkere verbindingen hadden over hun linker- en rechterhersenhelften, terwijl de Duitse sprekers een dichter netwerk van verbindingen hadden binnen de linkerhersenhelft.

"Dit komt overeen met de specifieke moeilijkheden in de respectievelijke talen," zegt Anwander.

Om een voorbeeld te geven, de complexiteit van de wortels van de Arabische taal - trio's van medeklinkers die samengaan met klinkerpatronen om woorden te produceren - kan extra inspanning van delen van de hersenen vereisen die betrokken zijn bij het ontleden van geluiden en woorden. Een veelvoorkomend voorbeeld van dit soort wortel is k-t-b, wat woorden vormt die te maken hebben met schrijven, zoals kitaab (boek), taktub (je of zij schrijft) en maktab (kantoor). Arabische tekst wordt ook van rechts naar links geschreven, wat volgens de onderzoekers meer communicatie tussen de hersenhelften zou kunnen vergen.

Duits heeft daarentegen een complexe en flexibele woordvolgorde waardoor de taal subtiele tinten van betekenis kan creëren door woorden binnen een zin door elkaar te schudden. Hoewel een Engelstalige spreker de woorden vrouw, bal en hond niet kan herschikken in de zin "de vrouw geeft de hond een bal" zonder de kernbetekenis te verhaspelen, is het mogelijk om precies dat te doen in het Duits. Dit zou het dichtere netwerk van witte materie van de Duitse sprekers kunnen verklaren binnen delen van de linkerhersenhelft die woordvolgorde analyseren.

Het is echter mogelijk dat de recente aankomst van de Arabische sprekers in Duitsland ook hun witte materie netwerken heeft aangepast, zegt Zhenghan Qi, een cognitief neuroloog aan de Northeastern University in Boston die geen deel uitmaakte van de studie.

Binnen slechts één maand het leren van een nieuwe taal kan leiden tot meer betrokkenheid van de rechterhersenhelft van de hersenen en een grotere interactie tussen de twee hemisferen, zegt ze. Het onderzoeken van MRI-scans van Arabische sprekers die in hun thuisland wonen of het volgen van hersenveranderingen als mensen nieuwe talen leren, zou helpen om de effecten van taalverwerving te scheiden van die van de moedertaal, aldus Qi.

Hoewel het nieuwe onderzoek zich slechts richtte op het taalcircuit, verwerken delen van dat circuit meer dan alleen taal, zegt Qi. En taalverwerving "zou ook niet-linguïstische hersengebieden kunnen veranderen", dus het is mogelijk dat mensen met verschillende taalervaringen non-linguïstische informatie op een andere manier verwerken, zegt ze.

Het blijft nog steeds controversieel of het opnieuw bedraden van witte materie dat geassocieerd is met taal van invloed is op meer dan alleen taal, zegt Anwander. Maar in elk geval binnen het taalcircuit suggereren de nieuwe resultaten dat onze moedertalen veel meer zijn dan alleen de woorden waarmee we zijn opgegroeid - ze zijn letterlijk een deel van ons.

Onze missie is om het publiek accuraat, boeiend nieuws van de wetenschap te bieden. Deze missie is vandaag de dag nooit belangrijker geweest.

Als non-profit nieuwsorganisatie kunnen we het niet zonder u doen.

Uw steun stelt ons in staat om onze inhoud gratis en toegankelijk te houden voor de volgende generatie wetenschappers en ingenieurs. Investeer vandaag nog in kwalitatieve wetenschapsjournalistiek door te doneren.