Wetenschap heeft eindelijk de flirterige geheimen van mannelijke geweervogels ontcijferd
Nieuwe video van mannelijke riflebirds 'extreme pols flitsen en veervibraties onthult hoe deze show-offs hun schittering doen.
Mannetjes van de vier Ptiloris-soorten, een groep binnen de paradijsvogels die inheems zijn in Australië en Nieuw-Guinea, hebben biologen en vrouwelijke vogels al lang gefascineerd met hun hofmakerij vertoningen. Een mannetje waaier herhaaldelijk donkere satijnen vleugelveren uit tot een gebogen boog. Hij wiegt zijn hoofd ritmisch en opent zijn mond op een soundtrack van korte, scherpe dreungeluiden.
Hoe mannetjes dit luide percussiegeluid creëerden, was een mysterie voor de wetenschap, zegt Thomas MacGillavry, een zoöloog aan de Universiteit van Veterinaire Geneeskunde in Wenen. Onderzoekers dachten aanvankelijk dat vogels op de een of andere manier met hun vleugels tegen elkaar klapten. Dit veroorzaakt geluidseffecten bij sommige andere vogelsoorten. Een riflebird gebruikt in plaats daarvan zijn snavel om zijn veren als een instrument te bespelen, concluderen MacGillavry en collega's in het septembernummer van het Biological Journal of the Linnean Society.
Het team wist wat nieuwe beelden te krijgen van een mannelijke Victoria-riflebird (Ptiloris victoriae) in actie en onderzocht exemplaren van andere soorten. Terwijl een man zijn hoofd heen en weer zwaait, sluit hij periodiek zijn snavel, waarbij het prachtige gele keellint even wordt verborgen. De snavel maakt een klapgeluid tegen de uitgewaaierde veren terwijl hij eroverheen zwaait, als een stok die langs een hek wordt gesleept.
Die boog van veren waar de snavel tegen aanslaat is op zichzelf al een wonder. Het buigt opvallend naar binnen, als een cape die naar voren krult. Om zo'n curve te creëren is een extreem flexibele pols nodig.
"Bij riflebirds lijkt het erop dat de mannetjes iets analoogs doen aan een bodybuilder die spieren aanspant," zegt MacGillavry. Toch zijn de elleboog-equivalenten van de vogels verstopt onder ander weefsel, en het is eigenlijk de pols die zo buigt.
De pols van een dood exemplaar van Victoria's riflebird kon 237,1 graden worden gebogen. Andere Ptiloris vleugelmonsters bogen nog een paar graden meer. Dat is "iets wat geen andere vogels kunnen," zegt MacGillavry. Tenminste, voor zover we weten.
